Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Brzesku

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 kwietnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Brzesku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Agata Gawłowska-Sobusiak
Protokolant:	st. sekr. sądowy Agata Bober

po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2017 r. w Brzesku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółka Akcyjna w W.

przeciwko T. B., E. B.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanych T. B. i E. B. – solidarnie –

na rzecz powoda (...) Bank Spółka Akcyjna w W. kwotę 23 978,51 zł /dwadzieścia trzy tysiące dziewięćset siedemdziesiąt osiem złotych pięćdziesiąt jeden groszy/ z odsetkami umownymi liczonymi od kwoty 23 405,09 zł /dwadzieścia trzy tysiące czterysta pięć złotych dziewięć groszy/ w wysokości

4-krotności stopy kredytu lombardowego NBP, nie wyższej niż 2-krotność odsetek ustawowych za opóźnienie, od dnia 9 lipca 2016r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanych T. B. i E. B. – solidarnie -

na rzecz powoda (...) Bank Spółka Akcyjna w W. kwotę 6 019,00 zł /sześć tysięcy dziewiętnaście złotych/ tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwota 4 800,00 zł /cztery tysiące osiemset złotych/ tytułem wynagrodzenia radcowskiego i kwota 17,00 zł /siedemnaście złotych/ tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;

IV.nadaje wyrokowi w pkt. I i III rygor natychmiastowej wykonalności.

Sędzia

SR Agata Gawłowska-Sobusiak

Sygn. akt I C 673/16

UZASADNIENIE

wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 3 kwietnia 2017r.

Powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. ( poprzednio (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W.) domagał się zasądzenia od pozwanych T. B. i E. B. solidarnie kwoty 23 978,51 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od kwoty 23 405,09 zł od dnia 9 lipca 2016 r do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu oraz w dalszym piśmie procesowym powód podniósł, że w dniu 16 maja 2012r. zawarł z pozwanymi solidarnie umowę kredytu nr (...). Umowa ta była zawarta w związku z prowadzoną przez pozwanego działalnością gospodarczą. Wobec braku spłaty, umowy została wypowiedziana w dniu 20 stycznia 2016r i z dniem 8 marca 2016 r zadłużenie stało się wymagalne.

Powód podał, że na wierzytelność w kwocie 23 978,51 zł na dzień 8 lipca 2016r. składały się: kapitał w kwocie 23 405,09 zł oraz odsetki karne skapitalizowane w kwocie 573,42 zł.

Nadto powód podał, że żąda dalszych odsetek umownych za opóźnienie (odsetek karnych) w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP, albowiem obecnie wysokość tych odsetek mieści się w granicach odsetek maksymalnych określonych w art. 481 § 2 i 2 ¹ kc.

Pozwani prawidłowo zawiadomieni o terminie rozprawy nie stawili się na żadną z dwóch rozpraw, ani nie złożyli żadnych pism procesowych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany T. B. w dniu 14 maja 2012 r zawarł z (...) Bank Spółka Akcyjna w W. umowę kredytu nr (...) na łączną kwotę 73 927,98 zł z przeznaczeniem na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej prowadzonej przez niego pod nazwą Przedsiębiorstwo (...). W umowie ustalono, że spłata kredytu nastąpi w 60 miesięcznych ratach, począwszy od dnia 14 czerwca 2012r, pierwsza rata w wysokości 1 919,20 zł, a ostatnia rata wyrównująca. Umowa została zawarta na okres do dnia 15 maja 2017 r.

Zgodnie z ogólnymi warunkami umowy kredytu, niespłacenie raty kredytu i odsetek w ustalonym terminie skutkowało powstaniem zadłużenia przeterminowanego, od którego pobierało się odsetki w wysokości określonej w „Tabeli oprocentowania środków dla przedsiębiorców w (...) Bank S.A.” tj. w wysokości 4-krotności obowiązującej stopy lombardowej NBP.

Bank mógł wypowiedzieć umowę na warunkach i w trybie określonym w tzw. „Regulaminie kredytowania działalności gospodarczej w FM Banku”.

Umowa zawierała deklarację pozwanego, iż zapoznał się i akceptuje treść Regulaminu oraz „Tabeli oprocentowania środków dla przedsiębiorców w (...) Bank S.A.” stanowiących integralną część umowy.

Zgodnie z umową formę zabezpieczenia spłaty kredytu stanowiło poręczenie cywilne udzielone przez pozwaną E. B. w dniu 14 maja 2012r. Umowa poręczenia kredytu zawierała deklarację pozwanej, iż znane są jej postanowienia umowy kredytowej, a także treść Regulaminu oraz „Tabeli oprocentowania środków dla przedsiębiorców w (...) Bank S.A.”. Ponadto umowa ta przewidywała, że poręczyciel zobowiązuje się wykonać zobowiązanie przez zapłatę sumy zadłużenia niezwłocznie lub w sposób i w terminach podanych przez Bank po uprzednim zawiadomieniu przez Bank o opóźnieniu w spłacie całości lub części kredytu.

Dowód:

- umowa o FM biznes kredyt nr (...) z dnia 14 maja 2012r. z załącznikiem k. 21-25,

- umowa poręczenia z dnia 14 maja 2012r. k. 60.

Pozwany nie regulował terminowo zobowiązań wynikających z zawartej umowy kredytowej. Wobec powyższego (...) Bank S. A. w W. pismem z dnia 20 stycznia 2016r. wypowiedział tą umowę oraz wezwał pozwanego do zapłaty całości zadłużenia w wysokości 30 656,91 zł, na które składały się: kapitał w kwocie 29 706,27 zł, odsetki umowne w kwocie 765,25 zł, opłaty i prowizje w kwocie 135, 50 zł oraz odsetki karne w kwocie 49,89 zł.– w terminie 30 dni od otrzymania wypowiedzenia. Bank poinformował o wypowiedzeniu także pozwaną E. B., wzywając ją do zapłaty całości należności. Jednocześnie Bank poinformował pozwanych, że w przypadku uregulowania w powyższym terminie kwoty 6 983, 51 zł, stanowiącej zaległe raty, wypowiedzenie nie wywoła żadnych skutków prawnych. Wymienione pisma zostały doręczone pozwanym w dniu 22 stycznia 2016r., jednak pozwani nie dokonali w wyznaczonym terminie wpłaty.

Dowód:

- wypowiedzenie umowy kredytu z dnia 20 stycznia 2016r. wraz z potwierdzeniem nadania k. 27

- wezwanie do zapłaty z dnia 20 stycznia 2016r. k 26,

- potwierdzenia odbioru pism z dnia 22 stycznia 2016r. k. 63-64.

Przed wniesieniem pozwu do Sądu, (...) Bank S.A. w W. pismami z dnia 1 sierpnia 2016 r wzywał pozwanych do zapłaty zadłużenia w łącznej kwocie 23 978,51 zł w terminie ostatecznym do dnia 4 sierpnia 2016r.

Dowód:

- przedsądowe wezwania do zapłaty z dnia 1 sierpnia 2016 r – k. 32-33.

W dniu 28 października 2016r. nastąpiła zmiana nazwy handlowej, pod którą działał (...) Bank S.A., na (...) Bank S.A..

Dowód:

- odpis pełny z KRS z dnia 2 listopada 2016r. k. 45-49.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dokumenty.

Dokumenty w postaci: umowy kredytowej, umowy poręczenia, wypowiedzenia umowy oraz wezwań do zapłaty jako dokumenty prywatne, stanowiły dowód tego, że osoba, która je podpisała złożyła oświadczenia w nich zawarte. Moc dowodowa tych dokumentów nie była kwestionowana.

Na podstawie wymienionych dokumentów Sąd ustalił, jakie roszczenie przysługuje powodowi wobec pozwanych, tj. z jakiego tytułu i w jakiej wysokości.

Sąd zważył co następuje:

Powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. ( poprzednio (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W.) domagał się zasądzenia od pozwanych T. B. i E. B. solidarnie kwoty 23 978,51 zł wynikającej z umowy kredytu, a to:

- kapitał w kwocie 23 405,09 zł,

- odsetki karne w kwocie 573,42 zł.

Pozwani nie stawili się na żadną z dwóch rozpraw, nie złożyli także żadnych pism procesowych, tym samym nie zakwestionowali podstawy faktycznej żądania ani jego wysokości.

Powyższe stanowiło podstawę do wydania wyroku zaocznego (zgodnie z art. 339 § 1 kpc). W ocenie Sądu również okoliczności przytoczone przez powoda nie budziły wątpliwości w świetle zaoferowanych dowodów (stosownie do art. 339 § 2 kpc).

Jak wynika z pisma wypowiadającego umowę kredytu, pozwany T. B. zalegał ze spłatą rat kredytu w łącznej wysokości 6 983, 51 zł, wobec czego w stan wymagalności została postawiona całość kredytu tj. 30 656,91 zł, na który na dzień 20 stycznia 2016r. składał się: kapitał w kwocie 29 706,27 zł, odsetki umowne w kwocie 765,25 zł, opłaty i prowizje w kwocie 135, 50 zł oraz odsetki karne w kwocie 49,89 zł. Ostatecznie na dzień 8 lipca 2016r. łączna kwota zadłużenia wynosiła 23 405, 09 zł, co z kolei wynika z przedsądowego wezwania do zapłaty.

Dalej, jak wynika z umowy kredytowej zabezpieczeniem kredytu było poręczenie cywilne udzielone przez żonę pozwanego - pozwaną E. B..

Przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał (zgodnie z art. 876 § 1 kc). Oświadczenie poręczyciela powinno być pod rygorem nieważności złożone na piśmie (art. 876 § 2 kpc). Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel powinien zawiadomić o tym niezwłocznie poręczyciela (por. art. 880 kc).

Poręczenie stanowi klasyczną, obok umowy gwarancyjnej czy weksla, postać zabezpieczenia typu osobistego, którego niezbędnymi elementami są oświadczenia stron ujawniające w sposób dostateczny wolę poręczyciela do zobowiązania się względem wierzyciela, że wykona on określone zobowiązanie, gdyby dłużnik główny go nie wykonał. Oświadczenie woli poręczyciela dla swej ważności wymaga formy pisemnej.

Zawiadomienie poręczyciela w trybie powołanego przepisu jest równoznaczne z wezwaniem go do zapłaty i nie wymaga ze strony wierzyciela żadnych dodatkowych działań. Zawiadomienie takie ma charakter oświadczenia wiedzy i może nastąpić w dowolny sposób, w tym ustnie. Skutek odnosi w momencie dojścia do adresata (por. Z. Gawlik, w: A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny). Opóźnienie w zawiadomieniu nie wyłącza - na podstawie art. 880 kc - obowiązku wykonania zobowiązania przez poręczyciela, jednak skutkuje tym, że poręczyciel nie odpowiada za odsetki naliczone do daty zawiadomienia ( wyrok SN z 10 października 2003 r., II CK 84/2002, LexisNexis nr (...), Pr.Bank. 2004, nr 4, s. 32). O ile z umowy nie wynika nic innego, to nie wydaje się, aby dla powstania odpowiedzialności, o której w przepisie mowa, niezbędne było zawiadomienie poręczyciela o opóźnieniu dłużnika ( wyrok SA w Katowicach z dnia 29 stycznia 2004 r., I ACa 401/03, LEX nr 175232; zob. jednak J. Gołaczyński (w:) E. Gniewek, P. Machnikowski, Komentarz, 2013, s. 1457).

W braku odmiennego zastrzeżenia, poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny (stosownie do art. 881 kc) . Przyjmuje się, że zasada solidarności poręczyciela i dłużnika głównego znajduje zastosowanie w tych wszystkich sytuacjach, w których strony umowy poręczenia kwestie odpowiedzialności poręczyciela pominą milczeniem, bowiem w drodze porozumienia strony mogą przyjąć odmienne reguły odpowiedzialności poręczyciela, na przykład nadając pierwszorzędny charakter odpowiedzialności dłużnika głównego, przez co odpowiedzialności poręczyciela nadano by charakter subsydiarny. W umowie można uzależnić odpowiedzialność poręczyciela od próby wcześniejszego dochodzenia należności od dłużnika głównego, czy na podstawie innego zabezpieczenia (Z. Gawlik, Komentarz do art. 881 kodeksu cywilnego).

W przedmiotowej sprawie pozwana E. B. zawarła z Bankiem umowę poręczenia w formie pisemnej, w której strony ustaliły dodatkowo, że poręczyciel spłaci zadłużenie po uprzednim zawiadomieniu przez Bank o opóźnieniu w spłacie całości lub części kredytu. Powód pismem z dnia 20 stycznia 2016r. poinformował pozwaną o opóźnieniu pozwanego, a więc dopełnił swego obowiązku wynikającego wprost z umowy. W umowie nie zawarto postanowień, które kształtowałyby odpowiedzialność pozwanej w sposób odmienny, niż wynika to z ogólnych przepisów prawa. Zatem powód miał prawo dochodzić wymagalnego roszczenia od pozwanych łącznie. Do momentu pełnego zaspokojenia wierzyciela oboje pozostają solidarni.

Wobec powyższego na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w pkt I sentencji.

W zakresie orzeczenia o odsetkach zaznaczenia wymaga, że powód domagał się zasądzenia odsetek karnych za opóźnienie w wysokości umownej równej czterokrotności stopy lombardowej NBP wskazując, iż obecnie nie przekraczają one wysokości odsetek maksymalnych określonych w art. 481 § 2 i 2 ¹ kc.

Strony mogą w umowie ustalić wysokość odsetek za opóźnienie tzw. odsetek karnych na poziomie wyższym niż ustawowy. Takie uprawnienie, aczkolwiek w przepisanych granicach, wynika z przepisu art. 481 § 2 k.c. Górną granicą są tzw. odsetki maksymalne za opóźnienie, które nie mogą w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (art. 481 §2 ² kc). To sztywne ograniczenie powoduje, iż w każdym przypadku, w którym umowa przewiduje odsetki w wyższej wysokości wierzyciel i tak może się domagać zapłaty co najwyżej odsetek maksymalnych. Wartość procentowa odsetek karnych może być zmienna – np. w zależności od obowiązującej w danym momencie stopy kredytu lombardowego NBP. Faktycznie, aktualna wartość odsetek ustawowych za opóźnienie wynosi 14%, natomiast wysokość odsetek karnych obliczonych na podstawie stopy lombardowej NBP wynosi 10%, jednak nie można wykluczyć, że w przyszłości wartość ta może się zwiększyć przekraczając wysokość odsetek maksymalnych.

Wobec powyższego Sąd był zobowiązany dokładnie określić w wyroku zakres w jakim powód będzie uprawniony do pobierania dalszych odsetek karnych, a więc w wysokości nie wyższej niż dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie. Zatem w pkt II sentencji oddalono roszczenia o odsetki w wysokości wyżej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie.

O wysokości zobowiązania wymagalnego powód poinformował pozwanych pismem z dnia 8 lipca 2016r., a więc odsetki należały się od dnia następnego tj. od 9 lipca 2016r.

O kosztach Sąd orzekł w pkt III sentencji, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 kpc. Pozwani przegrali sprawę, a więc pozwanemu należał się zwrot całości poniesionych kosztów na które złożyły się:

- opłata od pozwu w kwocie 1 199,00 zł,

- wynagrodzenie pełnomocnika według stawki minimalnej w kwocie 4 800,00 zł,

- opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł,

- prowizja banku w kwocie 3,00 zł,

a więc łącznie 6 019,00 zł.

Ponieważ pozwani byli zobowiązani solidarnie, Sąd nałożył na nich także solidarny obowiązek zwrotu kosztów ( art.105 § 2 kpc).

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono w pkt IV sentencji, jak nakazuje art. 333 § 1 pkt 3 pkc.

B., dn. 28 kwietnia 2016r. SSR Agata Gawłowska- Sobusiak