Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 562/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Brzesku z 2016-03-24

Sygn. akt: I C 562/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Brzesku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Agata Gawłowska-Sobusiak

Protokolant:

Paulina Wąs

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2016 r. w Brzesku

na rozprawie

sprawy z powództwa B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w G.

przeciwko A. G.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego A. G. na rzecz powoda B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w G. kwotę 1 116,63 zł (jeden tysiąc sto szesnaście złotych 63/100) z odsetkami liczonymi:

a)  od kwoty 544,80 zł (pięćset czterdzieści cztery złote 80/100) w wysokości odsetek umownych, które nie mogą przekraczać:

- czterokrotności stopy lombardowej NBP: od dnia 14.10.2014r. do dnia 31.12.2015r.,

- dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie równych sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych: od dnia 1.01.2016r. do dnia 24.03.2016r.,

b) od kwoty 333,00 zł (trzysta trzydzieści trzy złote 00/100) w wysokości:

- odsetek ustawowych: od dnia 14.10.2014r. do dnia 31.12.2015r.,

- odsetek ustawowych za opóźnienie równych sumie stopy
referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych: od dnia
1.01.2016r. do dnia 24.03.2016r.,

przy czym kwota 238,83 zł bez odsetek;

II.  płatność, zasądzonej w pkt I lit a) kwoty 544,80 zł, rozkłada na jedenaście miesięcznych rat: pierwsza rata w kwocie 44,80 zł, a kolejnych dziesięć rat w kwota po 50,00 zł każda – płatnych do 5-go dnia każdego kolejno następującego po sobie miesiąca, przy czym pierwsza rata płatna jest w miesiącu następnym po miesiącu, w którym uprawomocni się niniejszy wyrok, z odsetkami umownymi za opóźnienie, które nie mogą przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie równych sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych za opóźnienie w uiszczeniu którejkolwiek z rat;

III.  płatność, zasądzonej w pkt I lit. b) kwoty 333,00 zł, rozkłada na siedem miesięcznych rat: pierwsza rata w kwocie 33,00 zł, a kolejnych sześć rat w kwotach po 50,00 zł każda - płatnych do 5-go dnia każdego kolejno następującego po sobie miesiąca, przy czym pierwsza rata płatna jest w miesiącu następnym po miesiącu, w którym uprawomocni się niniejszy wyrok, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie równych sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych za opóźnienie w uiszczeniu którejkolwiek z rat;

IV.  oddala powództwo w pozostałej części;

V.  koszty procesu między stronami wzajemnie znosi;

VI.  przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Brzesku na rzecz adw. J. B. – Kancelaria Adwokacka w B. kwotę 221,40 zł (dwieście dwadzieścia jeden złotych 40/100) tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną pozwanemu z urzędu.

Sędzia

SR Agata Gawłowska – Sobusiak

S..

I/odnotować wyrok

II/kal.3 tygodnie

III. po prawomocności wykonać pkt VI

B. dnia 24.03.2016r.

Sygn. akt I C 562/15

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 24 marca 2016 r.

Powód B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w G. domagał się zasądzenia od pozwanego A. G. kwoty 1 116,63 zł z odsetkami umownymi w wysokości równej czterokrotności aktualnej stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu tj. od 14 października 2014 roku do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając pozew powód podniósł, że w dniu 22 grudnia 2009r. pozwany zawarł z (...) Bank Spółka Akcyjna we W. umowę kredytu na zakup towarów/usług nr (...). Ponieważ pozwany nie regulował terminowo swoich zobowiązań (...) Bank S.A. we W. wypowiedział pozwanemu zawartą z nim umowę z datą wymagalności na dzień 22 grudnia 2010r. i wezwał go do spłaty zaległych należności, bez rezultatu. (...) Bank S.A. we W. przekształcony został w (...) Bank (...) S.A. we W..
W związku z tym, że pozwany w dalszym ciągu nie podejmował spłaty zadłużenia, (...) Bank (...) S.A. we W. wystawił przeciwko niemu bankowy tytuł egzekucyjny i wszczął na jego podstawie postępowanie egzekucyjne, które nie doprowadziło do spłaty zadłużenia i ostatecznie zostało umorzone ze względu na całkowitą bezskuteczność.

Dalej powód podniósł, że roszczenie dochodzone pozwem nabył od (...) Bank (...) S. A. we W. na mocy umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 29 listopada 2013r., o czym pozwany został poinformowany. Po nabyciu wierzytelności powód podjął próby polubownego załatwienia sprawy, kierował do pozwanego pisemne upomnienia zmierzające do dobrowolnego spełnienia przez niego świadczenia, wszystkie okazały się bezskuteczne.

Powód podał, że na należność dochodzoną pozwem składają się:

- kapitał w kwocie 286,14 zł,

- odsetkami karnymi za opóźnienie naliczonymi od zaległej kwoty kapitału według zmiennej stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP w łącznej kwocie 258,66 zł,

- koszty windykacyjne w wysokości 333, 00 zł,

- koszty postępowania sądowego i egzekucyjnego w kwocie 238,83 zł.

W odpowiedzi na sprzeciw, powód podniósł, że zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego pozwem jest nieuzasadniony. 3-letni okres przedawnienia tego roszczenia, wynikającego z umowy kredytu, rozpoczął swój bieg od dnia wypowiedzenia umowy. Niemniej jednak do przedawnienia roszczenia nie doszło, gdyż w okresie pomiędzy wypowiedzeniem umowy kredytu przez poprzedniego wierzyciela a datą skierowania pozwu do Sądu bieg terminu przedawnienia został kilkukrotnie przerwany, a to kolejno przez:

- złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności (...) w 2011r. ,

- nadanie klauzuli wykonalności (...) postanowieniem Sądu z dnia 21 czerwca 2012r.,

- złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji w 2012r.,

- umorzenie postępowania egzekucyjnego ze względu na bezskuteczność w dniu 16 czerwca 2013r.,

- złożenie pozwu do Sądu w dniu 14 października 2014r.

Odnosząc się zaś do zarzutu pozwanego co do próby wyłudzenia kosztów i odsetek naliczonych przez poprzedniego wierzyciela, powód podniósł, że jest on chybiony. Pozwany podpisując umowę kredytu zgodził się na wszystkie jej postanowienia w tym naliczanie odsetek i kosztów.

Sąd Rejonowy w Elblągu X Wydział Cywilny nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 października 2014 r. sygn. akt X Nc 25179/14 nakazał pozwanemu, aby uiścił kwotę dochodzoną pozwem oraz koszty procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo w tym terminie wniósł sprzeciw.

Pozwany w zakreślonym terminie złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniósł o oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu.

W sprzeciwie pozwany zarzucił, że roszczenie dochodzone pozwem jest przedawnione. Według pozwanego 3-letni termin przedawnienia należy liczyć od dnia zawarcia umowy tj. od dnia 22 grudnia 2009 r. Dalej pozwany zarzucił, że niezasadnym było naliczenie przez powoda, jak i jego poprzednika prawnego, jakichkolwiek kosztów oraz odsetek bez powiadomienia czy upomnienia go. Zdaniem pozwanego jest to próba wyłudzenia tych kwot. Pozwany nie zgodził się także z naliczeniem kosztów sądowych.

Z ostrożności procesowej pełnomocnik pozwanego na rozprawie w dniu 24 marca 2016 r. wniósł o rozłożenie płatności roszczenia na raty.

Nadto pozwany podniósł zarzut niewłaściwości miejscowej Sądu Rejonowego w Elblągu wnosząc o przekazanie sprawy do sądu właściwego ze względu na miejsce jego zamieszkania oraz o zwolnienie od kosztów sądowych i przyznanie pełnomocnika z urzędu.

Sąd Rejonowy w Elblągu postanowieniem z dnia 3 lipca 2015 r sygn. akt I C 1858/15 stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i przekazał rozpoznanie sprawy tut. Sądowi.

T.. Sąd postanowieniem z dnia 17 grudnia 2015 r sygn. akt I C 562/15 zwolnił pozwanego od kosztów sądowych i ustanowił dla niego pełnomocnika w osobie adwokata.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany A. G. w dniu 22 grudnia 2009 r. zawarł z (...) Bank S.A. we W. umowę kredytową nr (...). Pozwany otrzymał określoną w umowie kwotę kredytu tj. 1 633, 82 zł i zobowiązał się do jej terminowej spłaty wraz z odsetkami w 12 ratach miesięcznych. Termin płatności pierwszej raty ustalono na dzień 22 stycznia 2010 r., okres kredytowania miał zakończyć się z dniem 22 grudnia 2010 r. W przypadku braku wpłaty raty w terminie, Bank mógł podjąć działania upominawczo-windykacyjne, a w razie zwłoki pozwanego w zapłacie dwóch pełnych rat mógł wypowiedzieć umowę kredytu z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia po uprzednim wezwaniu pozwanego do zapłaty w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Za okres opóźnienia w spłacie raty lub jej części Bank mógł naliczać odsetki od zadłużenia przeterminowanego (odsetki karne), przy czym ich wysokość była zmienna i nie mogła przekraczać wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. W umowie pozwany zobowiązał się do pokrycia wszelkich kosztów związanych z dochodzeniem spłaty zobowiązań wynikających z umowy. Wysokość opłat i prowizji została wskazana w tabeli stanowiącej załącznik do umowy kredytowej. W umowie zaznaczono, że pozwany może zostać obciążony kosztami sądowymi i komorniczymi w przypadku niewywiązywania się z umowy.

Jednocześnie w umowie pozwany poddał się egzekucji prowadzonej przez Bank na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego.

Dowód:

- umowa kredytu na zakup towarów/ usług nr (...)
z dnia 22 grudnia 2009 r. – k. 76-78,

- akta sprawy tut. Sądu sygn. I Co 524/12, a w szczególności zalegająca
w nich umowa kredytu na zakup towarów/ usług nr (...)
z dnia 22 grudnia 2009r.

Pozwany nie uregulował należności wynikających z opisanej umowy. (...) Bank S.A w dniu 25 maja 2011r. wystawił przeciwko pozwanemu bankowy tytuł egzekucyjny na wymagalną kwotę 826,25 zł.

W dniu 8 czerwca 2012r. do tut. Sądu wpłynął wniosek Banku o nadanie klauzuli wykonalności (...). T.. Sąd postanowieniem z dnia 11 czerwca 2012 r sygn. akt I Co 524/12 nadał (...) sądowa klauzulę wykonalności, jednocześnie zasądził od pozwanego na rzecz Banku zwrot kosztów sądowych w kwocie 76, 84 zł.

Następnie Bank, na podstawie wymienionego (...), wszczął przeciwko pozwanemu postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wołominie M. Ż. pod sygn. akt Km 27421/12. Postępowanie zostało umorzone wobec całkowitej bezskuteczności, Komornik nie wyegzekwował od pozwanego żadnych kwot na poczet zadłużenia, ani kosztów egzekucyjnych. Koszty egzekucyjne w kwocie 161, 99 zł zostały pokryte przez Bank.

(...) Bank S.A z dniem 23 września 2011r. został przekształcony w (...) Bank (...) S.A..

Dowód:

- akta sprawy tut. Sądu sygn. I Co 524/12, a w szczególności zalegające
w nich wezwanie do uregulowania zaległości z dnia 17 kwietnia 2011r, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności (...) z dnia 8 czerwca 2012r, postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności (...) z dnia 11 czerwca 2012r.;

- wyciąg z rejestru przedsiębiorców (...) Bank (...) S.A. – k. 79-86,

- bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 25 maja 2011r. – k. 87-88,

- postanowienie Komornika Sądowego z dnia 16.6.2013r. o umorzeniu egzekucji wraz z zawiadomieniem wierzyciela o stanie egzekucji k. 92-93.

(...) Bank (...) S.A. we W. na podstawie umowy z dnia 29 listopada 2013r. dokonał przelewu przysługującej mu w stosunku do pozwanego wierzytelności na rzecz powoda tj. B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w G.. Jednocześnie Bank powiadomił pozwanego, że wszelkie należności mają być uiszczane na rzecz powoda.

Powód wezwał pozwanego pismem z dnia 16 stycznia 2014r o zapłatę zadłużenia w terminie miesiąca od dnia wysłania tegoż pisma.

Na dzień 30 września 2014 r. zadłużenie pozwanego wynosiło:

- niespłacona należność główna tzw. kapitał w kwocie 286,14 zł,

- odsetki karne umowne naliczone według zmiennej stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP od kwoty kapitału w łącznej kwocie 258,66 zł,

- koszty windykacyjne Banku w kwocie 333,00 zł,

- koszty sądowe w kwocie 76,84 zł i egzekucyjne w kwocie 161, 99 zł tj. łącznie 238,83 zł,

Dowód:

- wyciąg z umowy przelewu wierzytelności wraz z wyciągiem z załącznika do umowy – k. 98- 101,

- zawiadomienie dłużnika o przelewie wierzytelności – k. 94,

- wezwanie pozwanego do uregulowania należności z dnia 16 stycznia 2014r. – k. 95,

- wyciąg z ksiąg rachunkowych z dnia 30 września 2014 r – k. 8,

- rozliczenie wierzytelności na dzień 30 września 2014r. – k. 102.

Pozwany przebywa obecnie w Zakładzie Karnym w N.. Posiada trójkę małoletnich dzieci w wieku 14, 12 i 8 lat. Pozwany jest zobowiązany do uiszczania alimentów na dzieci w łącznej kwocie 1 200, 00 zł i z tego tytułu posiada już zadłużenie w wysokości ok. 30 000, 00 zł. Za pracę w Zakładzie Karnym pozwany otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 200, 00 zł netto, która to kwota jest potrącana m.in. na fundusz alimentacyjny. Pozwany nie ma żadnego majątku.

Dowód:

- oświadczenie pozwanego o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania – k. 52-53.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dokumenty.

Dokumenty w postaci umowy o kredyt, wezwań do zapłaty, wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, umowy cesji wierzytelności, zawiadomienia o cesji, rozliczenia wierzytelności, oświadczenia pozwanego, jako dokumenty prywatne, stanowiły dowód tego, że osoba, która je podpisała złożyła oświadczenia w nich zawarte.

Z kolei dokumenty w postaci wyciągu z ksiąg bankowych, (...), postanowienia sądu, postanowienia komornika sądowego, wyciągu z rejestru przedsiębiorców, jako dokumenty urzędowe, stanowiły dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone.

Na podstawie tych dokumentów Sąd ustalił, jakie roszczenie przysługuje powodowi wobec pozwanego, tj. z jakiego tytułu i w jakiej wysokości. Ich moc dowodowa nie była kwestionowana, dlatego Sąd dał im wiarę.

Należy podkreślić, że Sąd uznał za wiarygodne także oświadczenie pozwanego o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, jako mające istotne znaczenie dla rozpoznania wniosku o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty.

Sąd zważył co następuje:

Powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 1 116,63 zł wynikającej z umowy o kredyt, w tym kapitał w kwocie 286,14 zł, skapitalizowane odsetki
w kwocie 258,66 zł, koszty windykacyjne Banku w kwocie 333,00 zł, koszty sądowe w kwocie 76, 84 zł i koszty egzekucyjne w kwocie 161, 99 zł – wraz z dalszymi odsetkami umownymi.

Ze zgromadzonego w przedmiotowej sprawie materiału dowodowego wynika bezsprzecznie, że w dniu 22 grudnia 2009 r. pozwany zawarł umowę kredytową na zakup towarów/ usług z (...) Bankiem S.A. we W. oraz, że pozwany nie spłacił zadłużenia wynikającego z tej umowy. W konsekwencji w dniu 25 maja 2011r. Bank wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny przeciwko pozwanemu, któremu została nadana sądowa klauzula wykonalności. Na podstawie (...) prowadzone było przeciwko pozwanemu postępowanie egzekucyjne, które umorzono wobec bezskuteczności. Następnie wierzytelność wynikająca z umowy, a przysługująca Bankowi, została na mocy umowy cesji nabyta przez powoda.

Pozwany nie kwestionował faktu zawarcia opisanej umowy, a także powstałego zadłużenia w kwocie 286, 14 zł stanowiącej tzw. kapitał. Pozwany zarzucił jednak, że dochodzone pozwem roszczenie jest przedawnione, a nadto nie zgodził się na zaliczenie na poczet zadłużenie należności ubocznych tj. odsetek umownych, kosztów windykacyjnych, kosztów sądowych i egzekucyjnych.

Zgodnie z art. 118 kc jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Nie budzi wątpliwości w okolicznościach niniejszej sprawy, że roszczenie dochodzone pozwem związane jest z działalnością Banku, a wiec podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą – finansową, polegająca m.in. na udzielaniu kredytów. Zatem okres przedawnienia tego roszczenia wynosi 3 lata.

Stosownie do treści art. 123 § 1 pkt 1 kc bieg terminu przedawnienia może jednak zostać przerwany poprzez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Art. 124 § 1 kc stanowi, że po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo, a nadto § 2- w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

Jak słusznie podniósł powód, wniosek o nadanie (...) klauzuli wykonalności jest czynnością przerywającą bieg przedawnienia. Zgodnie z ukształtowaną już linią orzeczniczą Sądu Najwyższego, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu stanowi czynność przedsięwziętą bezpośrednio w celu zaspokojenia roszczenia, bowiem jest on obiektywnie konieczny do przeprowadzenia egzekucji, nie można takiego wniosku pominąć. Co więcej, do czasu ukończenia postępowania wywołanego wskazanym wnioskiem, uprawniony nie ma możliwości inicjowania dalszych stadiów postepowania, a więc nie może podjąć innej czynności koniecznej, mogącej też przerwać termin przedawnienia ( por. uchwała SN z dn. 16 stycznia 2004r. III CZP 101/03 OSNC 2005/4/58; uchwała SN z dnia 17 grudnia 2004r. II CK 276/04 niepubl.; wyrok SN z dnia 12 stycznia 2012r. II CSK 203/11 LEX nr 1125087).

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy, roszczenia wynikające z umowy kredytowej zawartej przez pozwanego stały się wymagalne z dniem jej zakończenia tj. z dniem 22 grudnia 2010 r (brak danych, aby umowa została wypowiedziana przed ta datą). Od tej daty zaczął bieg 3-letni termin przedawnienia, który upłynąłby z dniem 22 grudnia 2013r. Jednak w dniu 8 czerwca 2012 r wpłynął do tut. Sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności (...) wydanemu przeciwko pozwanemu, a obejmującemu wymagalne roszczenia wynikające ze wspomnianej umowy. T.. Sąd już dnia 11 czerwca 2012 r wydał postanowienia o nadaniu sądowej klauzuli wykonalności (...) i od tej daty należało liczyć na nowo bieg przedawnienia, które nastąpiłoby w dniu 11 czerwca 2015 r. Jednak w dniu 14 października 2014r do Sądu wpłynął pozew o zapłatę kwoty – zadłużenia wynikającego ze wspomnianej umowy kredytowej. Zatem roszczenie dochodzone pozwem nie uległo przedawnieniu, a zarzut pozwanego jest nieuzasadniony.

Także zarzuty pozwanego odnoszące się do wysokości roszczenia nie zasługiwały na uwzględnienie.

Jak ustalił Sąd, umowa którą pozwany podpisał, zawierała postanowienia, na mocy których Bank miał prawo liczyć odsetki umowne we wskazanej wysokości od kwoty kapitału. Umowa przewidywała także możliwość obciążenia pozwanego opłatami i prowizjami oraz informowała o możliwości obciążenia ewentualnymi kosztami sądowymi i komorniczymi. Pozwany jest osobą dorosłą, a zatem powinien mieć świadomość, jakie konsekwencje niesie za sobą niewywiązywanie się z zobowiązań. Powoływanie się przez niego na niewiedzę i brak informacji, co do zadłużenia wynikającego z umowy, którą sam podpisał, należało uznać za nieporozumienie.

Z ostrożności procesowej pełnomocnik pozwanego wniósł o rozłożenie kwoty dochodzonej pozwem na raty.

Zgodnie z art. 320 kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Chodzi tu o sytuacje, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 stycznia 2013r. I Aca 1080/12, Lex 1313300). Z drugiej strony chodzi także o to, aby umożliwić pozwanemu dobrowolne wykonanie wyroku, a wierzyciela nie narażać na nieefektywne wydatki egzekucyjne. Takie rozumienie art. 320 kpc pozostaje w zgodzie z art. 31 ust. 3 Konstytucji, uzależniającym dopuszczalność ustanowienia w ustawie ograniczenia korzystania
z konstytucyjnego prawa, jakim jest wierzytelność, od tego, czy nie narusza ono istoty tego prawa oraz czy jest konieczne w demokratycznym państwie m.in. dla porządku publicznego albo wolności i praw innych osób (por. uchwała SN z dnia 15 grudnia 2006 r III CZP 126/06, OSNC 2007/10/147). Pamiętać jednak należy, że ochrona – jaką zapewnia pozwanemu dłużnikowi art. 320 kpc – nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 grudnia 2013r. I Aca 916/13, Lex nr 1416150).

W ocenie Sądu wniosek pozwanego o rozłożenia kwoty dochodzonej pozwem na raty zasługiwał na akceptację. Sytuacja osobista, rodzinna i majątkowa pozwanego jest bardzo trudna, nie pozwala na zapłatę tej kwoty jednorazowo i niezwłocznie. Pozwany przebywa obecnie w Zakładzie Karnym, gdzie za wykonywaną pracę otrzymuje niewielkie wynagrodzenie w kwocie ok. 200, 00 zł netto. Wymieniona kwota jest potrącana m.in. na fundusz alimentacyjny, albowiem pozwany ma troje małoletnich dzieci, a zalega z alimentami na kwotę 30 000, 00 zł. Pozwany nie posiada żadnego majątku, który mógłby spieniężyć. Jakakolwiek kwota do zapłaty jest obecnie problemem dla pozwanego pozostającego w izolacji, bez majątku, obciążonego innymi zobowiązaniami.

Jednocześnie Sąd miał na względzie interes powoda. W ocenie Sądu rozłożenie zasądzonego świadczenia na miesięczne raty nie będzie dla niego dotkliwe, umożliwi spłatę całości zadłużenia oraz zaoszczędzi nakład pracy i koszty związane z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego, które mając na uwadze wysokość dochodów pozwanego i jego aktualną sytuację życiową mogłoby nie doprowadzić do zaspokojenia wierzyciela nawet w części, podobnie jak to miało miejsce już w przeszłości, gdy pierwotny wierzyciel prowadził przeciwko pozwanego egzekucję.

Zdaniem Sądu, obecnie pozwany może uiszczać raty w niewielkiej wysokości, kwota 100, 00 zł jest najwyższą z możliwych realnych kwot do spłacenia przez pozwanego w każdym miesiącu. Taka łączna wysokość rat daje powodowi gwarancję, że pozwany przy systematycznych wpłatach wykona w pełni zobowiązanie w ciągu niespełna roku, co w żaden sposób nie narusza uzasadnionego interesu powoda.

W zakresie odsetek Sąd ustalił, że umowa przewidywała naliczenie odsetek za okres opóźnienia w spłacie raty lub jej części w zmiennej wysokości, które nie mogły przekraczać wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Zatem do dnia 31 grudnia 2015r. równały się wysokości czterokrotność stopy lombardowej NBP, natomiast od dnia 1 stycznia 2016r. wysokość dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie równych sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych.

Umowa nie określała natomiast, jakie odsetki będą pobierane w przypadku naliczenia kosztów windykacyjnych, dlatego za opóźnienie w zwrocie tych kosztów należały się odsetki ustawowe od dnia 1 stycznia 2016r. w wysokości równej sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych.

Sąd nie mógł orzec odsetek od kwoty żądanej z tytułu zwrotu kosztów sądowych i egzekucyjnych. Wierzycielowi nie przysługują bowiem odsetki za czas opóźnienia w zapłacie należności z tytułu kosztów procesu cywilnego, zasądzonych w prawnomocnym orzeczeniu ( por. uchwała SN z dnia 31 stycznia 1996r. III CZP 1/96 OSNC 1996/4/57). Orzeczenie sądu dotyczące kosztów sądowych ma charakter konstytutywny, ostateczny i definitywny. Roszczenie o zwrot tych kosztów należy traktować jako roszczenie pozostające wobec zasadniczego roszczenia procesowego wyłącznie w stosunku akcesoryjności formalnej, a nie materialnej. Powyższe należy także odnieść do kosztów egzekucyjnych, które - jak nadto podkreśla się literaturze – maja charakter daniny publicznej.

Wobec powyższego, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda należność dochodzoną pozwem tj. kwotę 1 116, 63 zł z odsetkami liczonymi:

a) od kwoty 544,80 zł – stanowiącej sumę kapitału i skapitalizowanych odsetek – w wysokości odsetek umownych, które nie mogą przekraczać:

- czterokrotności stopy lombardowej NBP: od dnia 14 października 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r.,

- dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie równych sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych: od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia 24 marca 2016r.,

b) od kwoty 333,00 zł – stanowiącej opłaty i prowizje Banku – w wysokości:

- odsetek ustawowych: od dnia 14 października 2014r. do dnia 31 grudnia 2015r.,

- odsetek ustawowych za opóźnienie równych sumie stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych: od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia 24 marca 2016r.

Sąd nie orzekł odsetek od kwoty 238,83 zł stanowiącej koszty sądowe i egzekucyjne.

Następnie Sąd rozłożył płatność kwoty 544,80 zł na 11 miesięcznych rat: pierwsza rata w kwocie 44,80 zł płatna w miesiącu następnym po miesiącu, w którym uprawomocnił się wyrok, a kolejne 10 rat w kwotach po 50,00 zł każda – płatnych do 5-go dnia każdego kolejno następującego po sobie miesiąca, z odsetkami umownymi za opóźnienie w uiszczeniu którejkolwiek z rat. Płatność kwoty 333,00 zł Sąd rozłożył na 7 miesięcznych rat, pierwsza rata w kwocie 33, 00 zł, a kolejne sześć rat w kwotach po 50, 00 zł każda- płatnych do 5-go dnia każdego kolejno następującego po sobie miesiąca, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie
w uiszczeniu którejkolwiek z rat.

Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (por. uchwała SN z dnia 15 grudnia 2006 r III CZP 126/06 OSNC 2007/10/147). Rozkładając zasądzone świadczenie na raty, sąd nie może natomiast odmówić przyznania wierzycielowi odsetek za okres poprzedzający wydanie wyroku (por. uchwała SN z dnia 22 września 1970 r III PZP 11/70 OSNC 1971/4/61). Stąd odsetki od kwot 544,80 zł oraz 333,00 zł zostały zasądzone od dnia 14 października 2014. do dnia wydania wyroku, tj. do dnia 24 marca 2016r., co skutkowało oddaleniem powództwa w dalszej części. Jeśli jednak pozwany będzie opóźniał się z zapłatą poszczególnych rat, powodowi będą się należały odsetki za opóźnienie w płatności którejkolwiek z rat (por.: H. Pietrzkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2009, s. 336).

W tym stanie rzeczy na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc. Biorąc pod uwagę sytuację osobistą i materialną pozwanego Sąd odstąpił od obciążania go kosztami procesu.

O wynagrodzeniu pełnomocnika Sąd orzekł na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1992 r Prawo o Adwokaturze w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, na które składa się wynagrodzenie według stawki minimalnej w kwocie 180, 00 zł powiększona o 23 % tytułem zaliczki na podatek dochodowy, tj. łącznie kwota 221, 40 zł.

SSR Agata Gawłowska- Sobusiak

S/

- odnotować uzasadnienie,

- odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego adw. J. B.,

- kal. 2 tyg.

SSR Agata Gawłowska- Sobusiak

Dnia 8 kwietnia 2016 r

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Katarzyna Czyżycka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Brzesku
Osoba, która wytworzyła informację:  Agata Gawłowska-Sobusiak
Data wytworzenia informacji: